Prvi put od 2009, od kada na sajtu Monstata postoje podaci o broju turista, navedeno da ih je u nekom ljetnjem mjesecu bilo manje
Uvecaj!
Podatak Monstata da je tokom jula ostvareno 11.000 ili 3,1 odsto manje dolazaka turista, odnosno 3,6 odsto manje noćenja u odnosu na isti mjesec prošle godine, crnogorske turističke poslenike nije iznenadio jer su svjesni da je u privatnom smještaju tokom sezone bilo znatno manje turista.
Ovo je prvi put od 2009. od kada na sajtu Monstata postoje podaci o broju turista, da je u nekom ljetnjem mjesecu bilo manje gostiju nego u istom mjesecu godinu ranije.
Ipak, podaci Monata se ne podudaraju sa onima koje tokom cijelog ljeta saopštavaju predstavnici Nacionalne turističke organizacije (NTO) i Ministarstva turizma. Brojeći iste turiste kao i Monstat oni iz sedmice u sedmicu tvrde da je njihov broj veći u odnosu na isti period 2012. godine.
Iz NTO je "Vijestima nedjeljom" saopšteno da su u pitanju Monstatovi preliminarni podaci, te da očekuju izmjene kada se obrade sve primorske opštine.
“Monstat je objavio preliminarne podatke prije obrade kompletnih podataka za opštinu Herceg Novi. Očekujemo da će u narednih nekoliko dana, a nakon obrade svih podataka, Monstat objaviti konačne statističke podatke za navedeni mjesec kao i kumulativne podatke za prvih sedam mjeseci 2013. godine”, navodi se u odgovoru iz NTO na pitanje u kojem je traženo da se objasni zbog čega su i na koji način došli do oprečnih podataka.
Ukupan broj turista u julu bio je 348.190, koji su ostvarili 2.289.333 noćenja, što znači da je prosječan turista u Crnoj Gori boravio 6,5 danaU izvještaju Monstata se nigdje ne pominje da se radi o preliminarnom izvještaju i da dio podataka za Herceg Novi nije potpun. Ovaj grad je jedan od onih u kojima je zabilježen pad broja gostiju.
U julu prošle godine Herceg Novi je posjetilo 72.000 gostiju, dok je podatak za jul ove godine 53.700. Manje gostiju u većim turističkim centrima u odnosu na isti mjesec prošle godine bilo je za po oko hiljadu u Tivtu, Ulcinju i Podgorici.
U planinskim centrima - Kolašinu je umjesto 2.700 stiglo oko 600 gostiju manje, a u Žabljaku je brojka bila manja za 300 gostiju jer se odmaralo 4.000 turista. Prijestonicu Cetinje je posjetilo 1.900 gostiju ili manje za oko 300.
Presjednik sektora za privatni smještaj u Crnogorskom turističkom udruženju (CTU) Petar Ivković smatra da su razlike u odnosu na prošlu godinu mnogo veće nego što to pokazuju podaci Monstata jer osim u avgustu turista u privatnom smještaju gotovo da nije ni bilo.
Najmanje turista bilo je u Andrijevici 63, od čega 55 stranih, a ostvarili su ukupno 72 noćenja“Sigurno je razlika veća od tih tri do četiri procenta. Pitanje je samo baze koju su oni obuhvatili, da je to samo registrovani smještaj ili dio koji je vezan i za neregistrovani. U principu je taj procenat nešto veći za jul jer je taj mjesec podbacio mnogo više, možda i do 20 odsto”, saopštio je Ivković.
On je objasnio da je u privatnom smještaju, makar u dijelu koji su pokrivale turističke agencije, posjeta bila slična kao i prošle godine ali da je problem kod vlasnika ležaja koji su čekali goste da sami dođu kod njih.
Predsjednica Udruženja hotela Crne Gore Dragica Drekalović kazala je da ljetnja sezona za hotelijere generalno nije loša i nije gora nego prošla ali da će detaljnu statistiku imati krajem septembra.
“Gostiju je vjerovatno manje zato što je privatni smještaj bio vrlo malo popunjen, glavna turistička sezona je kasno počela i čak ni 25. jula nijesu bili popunjni kapaciteti. Gosti iz regiona koji popunjavaju privatan smještaj su kasnije došli”, kazala je ona, dodajući da njihovo Udruženje radi anketu među oko svojih 140 članova i oni im pošalju statistiku o sezoni u njihovom hotelu i taj posao uglavnom završe do kraja septembra.
“Mislim da su hoteli bili prilično popunjeni, a privatan smještaj da je podbacio ove godine. Ne mogu reći da li je to tri odsto ili više ali činjenica je da je glavna sezona kasnila, a špic ne prave hotelijeri već privatan smještaj”, istakla je ona.
Prema njenim riječima kada nema gužvi na ulicama i na plaži to ne znači da su hoteli prazni već da je malo gostiju u privatnom smještaju.
“Znamo da nam fali hotelskih kapaciteta ali ipak centar sezone je kada je privatni smještaj pun”, rekla je Drekalović.
Ukupan broj turista u julu bio je 348.190, koji su ostvarili 2.289.333 noćenja, što znači da je prosječan turista u Crnoj Gori boravio 6,5 dana. Od toga su 91,2 odsto noćenja ostvarili strani, a 8,8 odsto domaći turisti.
Tačno polovina broja broja gostiju bila je u Budvi 174.000, zatim slijede Herceg Novi sa 53.000, Ulcinj 42.000 i Bar kojeg je u julu posjetilo 37.700 gostiju. U Budvi je bilo za 6.000 gostiju više nego u julu prošle godine.
Najmanje turista bilo je u Andrijevici 63, od čega 55 stranih, a ostvarili su ukupno 72 noćenja.
Broje i legalno i nelegalno smještene turiste
Ivković je kazao da je problematična, odnosno nejasna, polazna osnova po kojoj se računaju procenti posjećenosti i ostvarenih noćenja.
Podaci Monstata potvrđuju da su na pad broja gostiju uticale sklabije posjete iz zemalja regiona, kao i smanjenje broja domaćih turista sa 37 na 31 hiljadu"Ti procenti su nezahvalna stvar, jer ne znam u odnosu na šta oni mjere. Kad bi mi znali koliko imamo smještajnih kapaciteta onda bi vjerovatno znali i koliko je nešto bilo bolje ili lošije ali pošto nam stalno saopštavaju neke čudne podatke mi ne znamo tačne šifre”, rekao je on.
Ivkoviću je nejasno, ukoliko postoji 62.000 registrovanih kreveta u privatnom smještaju, šta predstavlja zvaničan podatak da je po danu bilo preko 100.000 turista.
"To znači da ih je skoro još toliko bilo u nelegalnom smještaju. Podatak iz Budve koji je saopštavan to jasno potvrđuje, početkom avgusta je bilo 42.000 gostiju u privatnom smještaju, a u tom gradu postoji svega oko 20.000 registrovanih kreveta što znači da su svi ostali bili smješteni nelegalno”, rekao je on.
Na pitanje kako se broje oni koji su nelegalno smješteni, Ivković je kazao da ne zna ali da pretpostavlja da se turisti možda javljaju na info punktove lokalnih turističkih organizacija koji vrše prijavu boravka.
"To što te goste i one koji su im dali smještaj ne 'prate' dalje je veliki problem. To je šansa da se taj dio sive ekonomije eliminiše i da se oni koji na taj način izdaju smještaj pruži prilika da se do sljedeće godine registruju", predložio je on.
Manje posjeta iz Srbije i BiH, ali je više Rusa
Podaci Monstata potvrđuju da su na pad broja gostiju uticale sklabije posjete iz zemalja regiona, kao i smanjenje broja domaćih turista sa 37 na 31 hiljadu.
U julu ove godine bilo je čak 29.000 gostiju manje iz Srbije u odnosu na isti mjesec prošle godine. Iz Bosne i Hercegovine je broj gostiju manji za 6.000, Makedonije za 2.000, Slovenije za 1.500 i sa Kosova i iz Hrvatske za po oko 1.000 manje.
Izvještaj Monstata pokazuje da se crnogorska turistička ponuda nije probila na najveća evropska tržišta sa kojih i dalje dolazi simboličan broj gostijuDo većeg pada broja gostiju nije došlo zahvaljujući gostima iz Rusije kojih je u julu bilo 83.000 ili za 31.000 više nego u istom mjesecu prošle godine. Sada su Rusi i najbrojniji turisti, jer su prestigli broj gostiju iz Srbije za nešto manje od stotinu.
Rusi i Srbi sada čine po 26 odsto ukupnog broja, dok su u julu prošle gosti iz Srbije čini 34 odsto ukupnog broja a iz Rusije 16 odsto. Porastao je i broj turista iz Ukrajine za 5.000 na 17, iz Poljske za 4.000 na 12.
Iz većine ostalih država brojka je ostala otprilike na istom nivou ili je nešto manja. Izvještaj Monstata pokazuje da se crnogorska turistička ponuda nije probila na najveća evropska tržišta sa kojih i dalje dolazi simboličan broj gostiju.
Iz Njemačke je u julu došlo 6.100 gostiju (oko stotinu manje), iz Francuske 4.800 ( oko 200 više), iz Italije 4.200 (oko 1.000 manje) i iz Velike Britanije 2.900 (oko 400 više).
Najmanji broj gostiju od evropskih država stigao je sa Islanda svega 56, zatim iz Estonije 98, Letonije 228, Irske 338, Finske 368, Portugala 385... Iz dalekog Novog Zelanda stigla su 132 gosta, iz Japana 234, Kanade 451, Australije 890, Sjedinjenih Američkih Država 1.765, a iz Izraela 2.241.

Piše: Marijana Camović